مالیات بر ارث✅
مقدمه
یکی از نوعهای مالیاتی، مالیات بر ارث است که پس از فوت فرد، اموال و داراییهایش به وراث تقسیم میشود و قبل از تقسیم این داراییها، باید مالیات بر ارث پرداخت شود. این مالیات ممکن است متفاوت باشد و به نحوهای محاسبه میشود که بستگی به قوانین مالیاتی هر کشور دارد.
در صورتی که میخواهید اطلاعات دقیقی درباره مالیات بر ارث و نحوه محاسبه آن را کسب کنید، مطالعه مقاله مرتبط میتواند کمک کننده باشد.
مالیات بر ارث چیست
مالیات بر ارث یکی از مهمترین منابع درآمد دولتها است. پس از فوت شخص، وراث باید لیستی از اموال و داراییهای مرحوم و مدارک مرتبط را به اداره امور مالیات محل سکونت او ارائه دهند.
پس از ارائه این لیست، میزان و قسمتی که هر وراث باید دریافت کند بر اساس گواهی انحصار وراثت تعیین میشود. قبل از تعیین قسمت هر وراث، بدهیهای متوفی از جمله مهریه، وام، مالیات و سایر بدهیها پرداخت میشود.
بعد از پرداخت بدهیهای متوفی، قسمت هر وراث براساس گواهی انحصار وراثت مشخص میشود.
نحوه محاسبه مالیات بر ارث
بله، مالیات بر ارث به وراث براساس چندین عامل مختلف تعیین میشود. این عوامل شامل تاریخ فوت شخص متوفی، داراییهایی که به وراث منتقل میشوند و نسبت وراث با متوفی هستند. در اصل، وراث به سه دسته تقسیم میشوند:
- وراث طبقه اول: اعضای خانوادهای مانند پدر، مادر، همسر، فرزندان و نوادگان فرزندان.
- وراث طبقه دوم: اعضای خانواده که در دسته اول نیستند، مانند برادر، خواهر، دایی، عمه و فرزندان آنها.
- وراث طبقه سوم: اعضای خانوادهای که در دسته دوم نیستند، مانند عمو، خاله و فرزندان آنها.
نرخ مالیات بر ارث برای وراث دسته دوم دو برابر نرخ وراث دسته اول و برای وراث دسته سوم چهار برابر نرخ وراث دسته دوم است. اعضای دسته اول و دوم نسبت به اموال شهدای انقلاب اسلامی مشمول مالیات بر ارث نخواهند بود. همچنین، نرخ مالیات بر ارث براساس تاریخ فوت شخص متوفی محاسبه میشود، اگر تاریخ فوت قبل از تعدیل نرخ مالیات باشد، طبق قانون قدیم و اگر بعد از آن باشد، طبق قانون جدید محاسبه میشود.
سپرده های مجاز بانکی | سهام بورسی | سهام غیر بورسی | سایر اموال | املاک | حق واگذاری و سرقفلی | وسایل نقلیه | |
وراث طبقه اول | 3% | 0.75% | 6% | 10% | 7.5% | 3% | 2% |
وراث طبقه دوم | 6% | 15% | 12% | 20% | 15% | 6% | 4% |
وراث طبقه سوم | 12% | 30% | 24% | 40% | 30% | 12% | 8% |
مالیات بر ارث سال ۱۴۰۰
طبق اصلاحات جدید سازمان امور مالیاتی، نحوه محاسبه مالیات بر ارث طبق قانون جدید به صورت زیر می باشد.
- ابتدا اموال و دارایی های متوفی را گروه بندی می کنند.
- مالیات هر گروه طبق نرخهای مصوب محاسبه می شود، نرخ گروههای مختلف، متفاوت است.
شاید این سوال ذهن شما را هم درگیرکرده باشد که مالیات بر ارث روی چه اموالی اعمال میشود؟ و همینطور میزان مالیات بر ارث برای هر طبقه از وراث چقدر می باشد؟
برای پاسخ به این سوال باید گفت طبق ماده 17 قانون مالیات، کمترین درصدر مالیات بر ارث متعلق به طبقه اول وراث می باشد. میزان درصد مالیات بر ارث برای طبقه دوم دوبرابر و طبقه سوم چهاربرابر می باشد.
اموال مشمول مالیات بر ارث را می توانید در جدول زیر مشاهده کنید.
نوع اموال و دارایی ها | نرخ مالیات بر ارث برای ورثه طبقه اول | نرخ مالیات بر ارث برای ورثه طبقه دوم | نرخ مالیات بر ارث برای ورثه طبقه سوم |
سپرده های بانکی | 3% | 6% | 12% |
سپرده موسسات مالی و اعتباری | 10% | 20% | 40% |
ملک مسکونی | 7.5% | 15% | 30% |
مغازه (سرقفلی) و املاک تجاری | 3% | 6% | 12% |
اجناس موجود در مغازه | 10% | 20% | 40% |
املاک اداری | 3% | 6% | 12% |
خودرو | 2% | 4% | 8% |
سهام بورسی | 0.75% | 1.5% | 3% |
سهام غیربورسی و سهم الشرکه | 6% | 12% | 24% |
باغ، ملک زراعی، اراضی بایر و … | 7.5% | 15% | 30% |
اوراق مشارکت | 3% | 6% | 12% |
حق امتیاز | 10% | 20% | 40% |
صندوق امانات | 10% | 20% | 40% |
سایر دارایی و اموال | 10% | 20% | 40% |
نحوه محاسبه مالیات بر ارث ملک
محاسبه مالیات بر ارث ملک بستگی به معیارهای مختلفی دارد، از جمله ارزش ملک در زمان فوت، نوع ملک (مسکونی یا تجاری و غیره)، و نیز تاریخ فوت متوفی.
اگر تاریخ فوت متوفی بعد از سال 95 باشد، نرخ مالیات بر ارث طبق قوانین جدید محاسبه میشود که ممکن است نرخ مالیات و شیوه محاسبه آن متفاوت از نرخهای قدیمی باشد. اما اگر تاریخ فوت قبل از سال 95 باشد، ممکن است بر اساس قوانین قدیمی و نرخهای متفاوت محاسبه شود.
در مورد ملکهای تجاری و اداری، ارزشگذاری بر اساس قیمت واقعی و بر مبنای شرایط و بازار ملکهای مشابه در زمان فوت متوفی انجام میشود. این ارزشگذاری میتواند نقش مهمی در محاسبه مالیات بر ارث این نوع املاک داشته باشد.
ملک مسکونی | وراث طبقه اول | وراث طبقه دوم | وراث طبقه سوم |
نرخ قانون جدید | 7.5% | 15% | 30% |
نرخ قانون قدیم | 35% | 45% | 65% |
مالیات بر ارث بر املاک مسکونی نرخ مالیات بر ارث املاک مسکونی 7.5 درصد است که ارزش آن را سازمان امور مالیاتی تعیین می کند و خوشبختانه از ارزش واقعی آن کمتر است. به همین دلیل میزان مالیات آن کمتر از املاک تجاری و اداری است.
مالیات بر ارث اموال تجاری مالیات بر ارث املاک تجاری 3 درصد است که به دلیل گرانی مغازه ها و سایر املاک تجاری، مبلغ بالایی است. مالیات بر ارث بر املاک اداری مالیات بر ارث املاک اداری مانند املاک تجاری 3 درصد است، اما معمولاً نرخ مالیات بر ارث املاک اداری کمتر از املاک تجاری و بالاتر از املاک مسکونی است.
مالیات بر ارث بر اموال کشاورزی، باغ و زمین مالیات بر ارث املاک کشاورزی همانند املاک مسکونی است زیرا این دسته از اموال بر اساس ارزش معاملاتی در نظر گرفته می شود.
شما می توانید از خدمات مالی و مالیاتی،خدمات حسابداری،خدمات حسابرسی و دیگر خدمات آکادمی استاد حساب استفاده کنید.
نحوه پرداخت مالیات بر ارث
نحوه پرداخت مالیات بر ارث با توجه به زمان فوت متوفی متفاوت است. در صورتی که تاریخ فوت متوفی قبل از سال 1394 باشد، وراث باید با تشکیل پرونده مالیاتی و دریافت گواهی مالیاتی و سپس برای دریافت گواهی انحصار وراثت به شورای حل اختلاف مراجعه کنند.
اگر تاریخ فوت متوفی بعد از سال 1394 باشد، وراث باید گواهی انحصار وراثت را از شورای حل اختلاف دریافت کنند و سپس نسبت به پرداخت مالیات اقدام کنند.
لازم به ذکر است که به مدت یک سال از تاریخ فوت متوفی، وراث باید اظهارنامه مالیات بر ارث حاوی کلیه دارایی ها را با ذکر ارزش روز فوت و قید مطالبات و دیون به ملک تسلیم کنند. دفتر محل سکونت متوفی.
معافیت مالیات بر ارث
بر اساس ماده 24 قانون مالیاتی بخشی از اموال متوفی مشمول معافیت مالیاتی می باشد. این بدان معنی است که برخی از دارایی ها نیازی به مالیات ندارند.
این دارایی ها شامل موارد زیر است:
- مبلمان محل سکونت متوفی
- اموال شهدای انقلاب در صورتی که وارث درجه یک و دو داشته باشد
- مقدار مرخصی استحقاقی استفاده نشده
- وجوه مربوط به زیان اخراج
- انواع بیمه ها یا پرداخت های کارفرما یا بیمه، مانند بیمه عمر و زندگی
- غرامت جهیزیه و فوت
- میزان بازنشستگی
- وظیفه و مزایای پایان خدمت
- خدمات خرید مجدد
- قسمتی از اموال متوفی که به موجب قانون خلع ید شده یا مالکیت آن مجانی به دیگری داده شده است
- مالکیت وقفی
- حبس و سوگند برای سازمانها، نهادها و ارگانهای دولتی
نرم افزار محاسبه مالیات بر ارث
امروزه نرم افزارهای مختلفی توسط شرکت های مالیاتی و حسابداری توسعه یافته و در اختیار افراد مختلف قرار گرفته است که می تواند به افراد در محاسبه هزینه های مختلف کمک کند.
یکی از برنامه ها، نرم افزار محاسبه حقوق و دستمزد است که روزانه مورد استفاده افراد زیادی قرار می گیرد.
محاسبه آنلاین مالیات بر ارث
محاسبه آنلاین مالیات بر ارث به شرح زیر است:
تا 5 میلیون تومان
- ورثه طبقه اول: پنج درصد (5%)
- ورثه طبقه دوم: پانزده درصد (15%)
- ورثه طبقه سوم: سی و پنج درصد (35%)
تا مبلغ 20 میلیون نسبت به مازاد بر 5 میلیون تومان
- ورثه طبقه اول: پانزده درصد (15%)
- ورثه طبقه دوم: بیست و پنج درصد (25%)
- ورثه طبقه سوم: چهل و پنج درصد (45%)
تا مبلغ 50 میلیون نسبت به مازاد بر 20 میلیون تومان
- وارث طبقه اول: سی و پنج درصد (35%)
- ورثه طبقه دوم: چهل و پنج درصد (45%)
- ورثه طبقه سوم: شصت و پنج درصد (65%)
در خصوص مازاد 50 میلیون تومانی
- وارث طبقه اول: سی و پنج درصد (35%)
- ورثه طبقه دوم: چهل و پنج درصد (45%)
- ورثه طبقه سوم: شصت و پنج درصد (65%)
ثبت مالیات بر ارث
برای ثبت مالیات بر ارث و همچنین دریافت مالیات بر ارث، باید مراحل زیر را دنبال کنید:
- گام اول: اخذ گواهی انحصار وراثت
گواهی انحصار وراثت در واقع گواهی قانونی است که در آن وراث متوفی و میزان وراثت هر یک از آنها مشخص می شود. وراث می توانند برای دریافت این گواهی به دفتر اسناد رسمی مراجعه کنند.
پس از تکمیل فرم مربوطه باید با در دست داشتن مدارک شناسایی و برگه گواهی شده به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه کنید تا گواهی انحصار وراثت برای شما صادر شود.
- مرحله دوم: پرداخت مالیات
پس از دریافت گواهی انحصار وراثت، ورثه متوفی باید به اداره مالیات مراجعه کرده و مالیات را پرداخت کنند.
پس از آن، اداره مالیات برگهای با عنوان «تسویه حساب مالیات بر ارث» به شما میدهد، به این معنی که مالیات را پرداخت کردهاید که بین 1 تا 2 ماه طول میکشد.
- مرحله سوم: دریافت سند تک صفحه ای
دریافت سند تک برگی یکی از مهم ترین اقدامات است زیرا اگر این سند به نام ورثه نباشد ورثه نمی تواند هیچ یک از اموال را بفروشد.
بنابراین، وراث باید مجدداً به دفتر اسناد رسمی مراجعه کنند، سپس گواهی انحصار وراثت و تسویه حساب مالیات بر ارث را به دفترخانه تحویل دهند.
دفتر این اسناد را برای صدور یک سند تک صفحه ای به نام وراث به اداره ثبت پست کرد. در پایان 2 ماه آینده، یک سند تک صفحه ای به آدرس وراث پست می شود.
مدارک مورد نیاز برای مراجعه به اداره مالیات
بیانیه مالیات بر ارث
- کپی یا تصویر مصدق اسناد مطالبات و بدهی متوفی
- کپی ها یا تصاویر تایید شده از کلیه اسنادی که مالکیت متوفی بر دارایی و حقوق مالی را ثابت می کند.
- کپی یا عکس گواهی شده وکالت یا قیم (در صورت وجود وکیل یا قیم)
- کپی یا تصویر گواهی شده آخرین وصیت نامه متوفی (در صورت وجود وصیت)
- کپی یا تصویر گواهی فوت از مقامات مربوطه
برای پرداخت مالیات بر ارث به کجا مراجعه کنیم؟
همانطور که گفتیم اولین قدم برای پرداخت مالیات بر ارث مراجعه به اداره مالیات است و در زیر راهنمای تعیین محدوده مالیاتی و آدرس ادارات مالیات بر ارث در تهران را ارائه کرده ایم.
- سازمان مالیات بر ارث غرب تهران
آدرس دفتر: خیابان ستارخان، روبه روی برق آلستوم، برج سپهر
منطقه مالیاتی غرب تهران: مرز شرقی: خیابان کارگر
مرز جنوبی: بزرگراه فتح – خیابان قزوین – خیابان حلال احمر تا میدان رازی (گمرک) مرز شمالی: رشته کوه البرز
مرز غربی: خیابان داروپخش نزدیک شهرک خرازی و قبل از شهرک دانشگاه صنعتی شریف
سازمان مالیات بر ارث شمال تهران
آدرس دفتر: بلوار میرداماد جنب مسجد الغدیر
- منطقه مالیاتی شمال تهران
مرز شرقی: خیابان دکتر شریعتی – بلوار کاوه. – خیابان فکوریان
مرز غربی: بزرگراه چمران – بلوار سعادت آباد
مرز شمالی: بزرگراه اوین – بزرگراه چمران به چهارراه پارک وی – بزرگراه مدرس – بزرگراه صدر
مرز جنوبی: خیابان دکتر بهشتی – خیابان دکتر فاطمی
- اداره امور مالیاتی بر ارث شمیرانات
آدرس دفتر: بلوار آفریقا، خیابان جهان مزد، خیابان گاندی 25
منطقه مالیاتی شمیرانات: مرز شمالی: رشته کوه البرز
مرز جنوبی: بزرگراه صدر – بزرگراه مدرس – بزرگراه چمران
مرز شرقی: شهرک قائم – مینی سیتی
مرز غربی: خیابان بهزاد
سازمان مالیات بر ارث شرق تهران
آدرس دفتر: میدان رسالت، ابتدای خیابان نیروی دریایی
- منطقه مالیاتی شرق تهران
مرز شمالی: بزرگراه بابایی – بزرگراه صدر
مرز جنوبی: بزرگراه محلاتی
مرز غربی: خیابان شریعتی – خیابان فکوریان – بلوار کاوه
مرز شرقی: بزرگراه بسیج – بزرگراه دوران – بزرگراه یاسینی – جاده لشکرک
- اداره مالیات بر ارث مرکز تهران
آدرس مطب: خیابان سپند، خیابان سپهبد قرنی
منطقه مالیاتی مرکز تهران:
مرز شمالی: خیابان فاطمی – خیابان بهشتی
مرز جنوبی: خیابان مولوی
مرز شرقی: خیابان شریعتی – خیابان ابن سینا – خیابان مصطفی خمینی
مرز غربی: خیابان کارگر
اداره مالیات بر ارث جنوب تهران
آدرس دفتر: ری شهر، میدان نماز، شهرک گلها، نبش خیابان لاله ها
- منطقه مالیاتی جنوب تهران
مرز شمالی: بزرگراه فتح (جاده قدیم کرج) – خیابان مولوی – بزرگراه محلاتی
مرز جنوبی: بزرگراه آزادگان
مرز شرقی: بزرگراه مهاجرت
مرز غربی: امتداد بزرگراه آزادگان
نتیجه گیری
همانطور که گفتیم مالیات بر ارث نیز نوع دیگری از مالیات است که یکی از منابع اصلی درآمد دولت است. اگر می خواهید بدانید مالیات بر ارث چیست و چگونه محاسبه می شود، در این مقاله به طور کامل مالیات بر ارث و نحوه محاسبه آن در سال 1401 را توضیح داده ایم.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.