تراز آزمایشی چیست؟

تفاوت بین موجودی آزمایشی و دفتر کل در این است که تراز آزمایشی فقط حساب ها و مانده حساب ها را در یک مقطع زمانی خاص فهرست می کند، در حالی که دفتر کل همه اقلام یک حساب شامل گردش حساب و مانده حساب را در طول دوره مالی نشان می دهد.

شرکت ها معمولاً تراز آزمایشی را در پایان یک دوره مالی آماده می کنند.

حساب‌ها به ترتیبی که در دفتر فهرست می‌شوند فهرست می‌شوند.

مانده بدهی در ستون سمت راست و مانده اعتبار در ستون سمت چپ نشان داده شده است. مجموع دو ستون باید برابر باشد.

تراز آزمایشی برابری ستون بدهکار و ستون اعتباری را پس از انتقال از مجله به دفتر کل ثابت می کند.

در حسابداری دو طرفه، این برابری زمانی اتفاق می افتد که کل موجودی حساب بدهکار با کل موجودی حساب اعتباری برابر باشد. تراز آزمایشی ممکن است خطاها را در ورودی های مجله تشخیص دهد.

مراحل تهیه تراز آزمایشی عبارتند از:

1. عناوین حساب و موجودی آنها را در ستون بدهکار یا بستانکار فهرست کنید.
2. جمع ستون های بدهکار و بستانکار را محاسبه کنید.
3. برابری دو ستون بدهکار و طلبکار را بررسی کنید.

ترتیب ارائه حساب ها در تراز آزمایشی به شرح زیر است:

دارایی های

بدهی ها

حقوق مالکیت

نکته: جمع ستون بدهکار باید برابر با جمع ستون اعتبار باشد.

تراز آزمایشی یک مرحله ضروری برای کشف انواع خاصی از خطاها است. به عنوان مثال، اگر فقط قسمت بدهی ورودی مجله به دفتر کل منتقل شده باشد و قسمت اعتباری منتقل نشده باشد، موجودی آزمایشی این خطا را نشان می دهد.

محدودیت های موجودی آزمایشی

با این حال، تراز آزمایشی تشخیص همه خطاها را تضمین نمی کند. ممکن است چندین خطا وجود داشته باشد حتی اگر ستون بدهی و اعتبار موجودی آزمایشی برابر باشد. برای مثال، ستون‌های بدهکار و اعتبار موجودی آزمایشی ممکن است حتی زمانی که:

رویداد مالی ثبت نشده است.

ثبت روزنامه به درستی به دفتر کل منتقل نمی شود.

یک مدخل مجله به اشتباه دو بار به دفتر کل منتقل می شود.

از حساب‌های نادرست در ثبت مجله یا در انتقال به دفتر کل استفاده کنید.

تا زمانی که مبالغ بدهکار و بستانکار به طور مساوی از دفتر روزنامه به دفتر کل منتقل شود، حتی با ورود اشتباه حساب یا مبلغ اشتباه، ستون های بدهکار و بستانکار موجودی آزمایشی برابر خواهد بود.

تراز آزمایشی ثابت نمی کند که واحد تجاری تمام رویدادهای مالی را ثبت کرده است یا موجودی حساب های دفتر کل صحیح است.

یافتن خطاها در تراز آزمایشی

خطاهای موجود در تراز آزمایشی عموماً ناشی از خطاهای ریاضی، انتقال نادرست از مجله به دفتر کل یا رونویسی نادرست داده ها از دفتر کل است.

اگر با تراز آزمایشی مواجه شدید که در آن ستون های بدهکار و اعتبار برابر نیستند، چه می کنید؟

ابتدا تفاوت بین دو ستون تراز آزمایشی را تعیین کنید. هنگامی که مغایرت مشخص شد، انجام مراحل زیر اغلب مفید است:

اگر اختلاف 1، 10، 100 و 1000 (مضربی از 10) باشد، ستون های بدهکار و بستانکار موجودی آزمایشی را از ابتدا تکمیل کرده و مجموع دو ستون را دوباره محاسبه کنید. مثلاً ممکن است به جای 8 عدد 7 نوشته شود یا یک صفر کمتر نوشته باشید.

اگر تفاوت بر 2 بخش پذیر است، تراز آزمایشی را بررسی کنید تا ببینید آیا مقدار معکوس در تراز آزمایشی وارد شده است یا خیر. به عنوان مثال، شاید موجودی موجودی نقدی به جای اینکه در ستون بدهکار نوشته شود، به اشتباه در ستون اعتباری نوشته شده باشد.

اگر تفاوت بر 9 بخش پذیر است، موجودی حساب موجود در موجودی آزمایشی را دوباره بررسی کنید تا مطمئن شوید ترتیب اعداد را به درستی وارد کرده اید. برای مثال اگر موجودی حسابی 12000 ریال باشد اما 21000 ریال اشتباه نوشته شده باشد، تفاوت این اشتباه 9000 ریال است. معکوس کردن ترتیب اعداد، خطای جابجایی نامیده می شود.

اگر تفاوت بر 2 یا 9 تقسیم نمی شود، مطمئن شوید که تمام مانده حساب های دفتر را به درستی در موجودی آزمایشی وارد کرده اید یا مطمئن شوید که تمام مبالغ به درستی از دفتر روزنامه به دفتر کل منتقل شده است.

نحوه درج مقادیر و خط کشیدن زیر مبالغ

توجه داشته باشید که نحوه درج ارقام، مشخصاً «ریال» در روزنامه و دفتر کل درج نشده است. معمولاً ارز فقط در تراز آزمایشی و صورت های مالی استفاده می شود. به طور کلی ارز بالای ستون مبلغ به صورت «ارقام ریالی» نشان داده می شود.

البته با توجه به اندازه واحد تجاری، مبالغ صورت های مالی به هزاران ریال یا میلیون ها ریال گرد می شود.

به عنوان مثال صورت های مالی شرکت های بزرگ مانند شرکت هایی که سهام آن ها در بورس معامله می شود، مبالغ آن به میلیون ریال نوشته شده و عبارت «مقادیر به میلیون ریال» یا «کلیه مبالغ به میلیون ریال» نوشته شده است. در بالای ستون مقدار نوشته شده است. +

یک خط منفرد در زیر ستون ارقام قرار می گیرد که باید اضافه یا کم شود. برخی از مبالغ دو بار زیر خط کشیده می شوند تا نشان دهند که مبلغ نهایی هستند.

شما می توانید با مراجعه به سایت استاد حساب از آموزش ها و دوره های متعدد این مجموعه مانند اکسل،هلو و … بهره مند شوید.