هزینه های مالیاتی قابل قبول چیست؟

در هر کسب و کاری همانطور که بحث درآمد بسیار مهم است، بحث هزینه ها نیز اهمیت دارد. از آنجایی که مردم به دنبال درآمد بالا و بازاریابی برای جذب مشتریان بیشتر هستند. آنها همچنین به دنبال کاهش هزینه ها و مدیریت آن هستند. اهمیت بحث در مورد هزینه ها، چه از نظر مالیاتی و چه از نظر حسابداری، در هر کسب و کاری بر کسی پوشیده نیست.

طبق استاندارد حسابداری، بهای تمام شده کاهش حقوق صاحبان سرمایه است، به استثنای مواردی که مربوط به خروجی صاحبان سرمایه است. اما مفهوم هزینه در قانون مالیات های مستقیم به شکل دیگری بیان شده است.

هزینه های قابل قبول مالیاتی، یک موضوع مهم در هر شغلی است، چه برای افرادی که حقوقی هستند یا واقعی. اهمیت این بحث این است که فصلی از قانون مالیات های مستقیم به موضوع هزینه های قابل قبول و استهلاک اختصاص دارد.

فصل دوم از فصل چهارم و مواد 147، 148 و 149 قانون مالیات های مستقیم به آن اختصاص یافته است که قصد داریم در ادامه این مقاله  به این هزینه های قابل قبول مالیاتی بپردازیم، پس با ما همراه باشید.

انواع هزینه های مالیاتی قابل قبول

هزینه‌های مشمول مالیات عناصر مهمی برای تعیین درآمد مشمول مالیات هستند. بنابراین، هرچه مبالغ بیشتری به عنوان هزینه در طول سال مالیاتی توسط اداره مالیات پذیرفته شود، مالیات مؤدی کمتر خواهد بود.

در واقع، هزینه های قابل قبول مالیاتی عنصری است که باعث کاهش درآمد مشمول مالیات و در نتیجه مالیات پرداختی توسط مؤدی می شود. بنابراین لازم است برخی قوانین اساسی در مورد هزینه های قابل قبول مالیاتی بدانیم تا اقدامات لازم برای کاهش میزان مالیات انجام شود.

پذیرش هزینه های مالیاتی واجد شرایط

در ماده 147 قانون مالیات های مستقیم، ویژگی های هزینه های قابل قبول از نظر این قانون آمده است:

هزینه‌های قابل قبول مالیاتی برای تعیین درآمد مشمول مالیات طبق مقررات این قانون تعریف شده است که شامل هزینه‌هایی می‌شود که متکی به اسناد در حدود متعارف است و منحصراً مربوط به آموزش و پرورش است. درآمد موسسه در دوره مالی باید با رعایت حد نصاب های مقرر مرتبط باشد. بنابراین برای اینکه هزینه ای از نظر این قانون قابل قبول باشد باید این ویژگی ها را داشته باشد.

نکته بعدی که وجود دارد این است که طبق تبصره یک ماده 147 قانون مدنی، هزینه های قابل قبول مالیاتی کلیه اشخاص حقوقی و همچنین صاحبان مشاغل موضوع ماده 95 این قانون که مکلف به نگهداری دفاتر و سایر صاحبان مشاغل هستند. نیز واجد شرایط هستند. پذیرش است.

بخشنامه مهم هزینه های مالیاتی قابل قبول

آگاهی از اهمیت بخشنامه های مالیاتی برای هر حسابداری و مدیر امور مالی پنهان نیست و دانستن آنها باعث تحقق حقوق مالیات دهندگان می شود.

بر اساس تبصره 3 ماده 147 قانون مدنی، قبولی هزینه های پرداختی مشمول مالیات موضوع این قانون که به روش تسویه انجام نمی شود از مبلغ پنجاه میلیون (50.000.000 ریال) و بالاتر. مشمول پرداخت یا تسویه حساب است. از طریق سیستم بانکی پرداخت خواهد شد.

نکته مهم: در اجرای حکم تبصره 3 ماده 147 قانون مالیات های مستقیم بخشنامه 200/96/131 مورخ 10/04/1396 در انتهای بند آخر این بخشنامه آمده است. که:

این حکم را نمی توان به سایر هزینه هایی که به روش های دیگر تسویه یا تسویه می شود تعمیم داد.

فهرست هزینه‌های مالیاتی قابل قبول (ماده 148 هزینه‌های قابل قبول)

ماده 148- مخارجی که واجد شرایط مذکور در ماده 147 باشد. در حساب مالیاتی به شرح زیر قابل قبول است:

1- قیمت خرید کالای فروخته شده یا قیمت خرید مواد مصرفی در کالا و خدمات فروخته شده. (قیمت تمام شده)

2- هزینه های استخدام بر اساس خدمت کارکنان بر اساس آیین نامه استخدامی موسسه به شرح زیر است: (هزینه حقوق و دستمزد با توجه به شرایط زیر قابل قبول است)

الف- حقوق یا حقوق پایه و مزایای مستمر اعم از نقدی یا غیر نقدی (مزایای غیر نقدی به هزینه کارفرما).

ب- مزایای غیر مستمر اعم از نقدی و غیرنقدی از قبیل خوراک، بهره وری، پاداش، عیدی، اضافه کاری، هزینه رفت و آمد مدیران، بازرسان و کارکنان خارج از ایران به منظور رفع نیازهای مؤسسه ذیربط مطابق خواهد بود. به آیین نامه ای که توسط وزارت امور اقتصادی، دارایی، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

مقررات اجرایی 10130/T122

آیین نامه اجرایی هزینه سفر مدیران، بازرسان و کارکنان به خارج از کشور

بخشنامه 210/9060 مورخ 02/08/1387

هزینه‌های سفر و هزینه‌های سفر فوق‌العاده مدیران

نکته مهم: هزینه حق ماموریت داخلی حد نصاب ندارد.

ج- هزینه های بهداشتی، درمانی و وجوه پرداختی برای بیمه سلامت، زندگی و حوادث ناشی از کار کارکنان.

توجه: طبق بند ج، هزینه بیمه پرسنل اضافی بخشی از هزینه های قابل قبول مالیاتی است.

د- بازنشستگی، وظیفه، پایان خدمت طبق مقررات استخدامی موسسه، جبران خدمت و بازخرید طبق قوانین مربوطه مازاد بر موجودی حساب ذخیره مربوطه.

ه- وجوه پرداختی به سازمان تامین اجتماعی طبق مقررات مربوط و همچنین حداکثر تا سه درصد (3%) حقوق سالانه بابت پس‌انداز کارکنان براساس آیین‌نامه‌ای به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی و تصویب وزیر. امور اقتصادی و دارایی

آیین نامه اجرایی بند 211/4298/1380 مورخ 07/07/1381

و- معادل یک ماه آخرین حقوق و حقوق و همچنین مابه التفاوت تعدیل حقوق سنوات قبل که به منظور تامین مستمری و وظیفه و مزایای پایان خدمت و جبران خدمت اخراج و بازخرید ذخیره می شود. کارکنان موسسه.

این حکم در مورد ذخایری که در حساب‌های بانکی نگهداری می‌شوند نیز اعمال می‌شود.

بخشنامه 200/98/91 مورخ 1398/10/30

تبصره : طبق بند 3 بخشنامه فوق هزینه مربوط به ذخیره ایام مرخصی استفاده نشده در زمان پرداخت یا تخصیص (اعتبار حقوق بگیر) بر اساس بند 2 ماده 148 قانون مدنی هزینه مالیات قابل قبول است.

پرداخت به بازنشستگان موسسه تا سقف یک دوازدهم معافیت موضوع ماده (84) این قانون.

3- اجاره محل مؤسسه در صورت استیجاری، اجاره بها طبق سند رسمی و در غیر این صورت در حدود متعارف پرداخت می شود.

4- اجاره ماشین آلات و ابزار مربوط به موسسه در صورت اجاره.

5- هزینه های سوخت، برق، روشنایی، آب، مخابرات و ارتباطات.

6- وجوه پرداختی برای انواع بیمه های مربوط به عملیات و دارایی های موسسه.

7- حق الامتیاز پرداختی و همچنین عوارض و عوارض و مالیاتی که به دلیل فعالیت مؤسسه به شهرداری ها، وزارتخانه ها، مؤسسات دولتی و وابسته به آنها پرداخت می شود (به استثنای مالیات بر درآمد و پیوست های آن و سایر مالیات هایی که موسسه موظف به کسر می باشد از احکام این قانون سایرین و پرداخت آن و همچنین جرائمی که به دولت و شهرداری ها پرداخت می شود.)

توجه: تنها هزینه هزینه تمبر یک هزینه قابل قبول مالیاتی و یک هزینه ای مانند جرایم مالیاتی در رابطه با ارزش افزوده ، تامین هزینه های اجتماعی و حقوقی جزء هزینه های قابل قبول مالیاتی نمی باشد.

8- هزینه های پژوهشی، تجربی و آموزشی، خرید کتاب، نشریات و سی دی، بازاریابی، تبلیغات و هزینه های نمایشگاهی مربوط به فعالیت موسسه بر اساس آیین نامه پیشنهادی سازمان امور مالیاتی کشور به تایید وزیر امور اقتصادی و دارایی می رسد.

آیین نامه اجرایی مربوط به بند 8 ماده 148 قانون مدنی 211/4124/37723

9- هزینه های مربوط به جبران خسارات مربوط به فعالیت و دارایی موسسه مشروط بر اینکه:

ابتدا- وجود آسیب باید تأیید شود.

ثانیاً، موضوع و مقدار آن مشخص است.

ثالثاً- طبق مقررات قانون یا قراردادهای موجود، از طرف دیگری جبران نشده یا در هر حال از طریق دیگران جبران نشده است.

آیین نامه رعایت سه شرط مذکور در این بند به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی خواهد رسید.

آیین نامه اجرایی بند 9 (211/4299/1382 مورخ 07/07/1381)

بخشنامه 210/99/56 مورخ 1399/07/21

لغو بند 1 بخشنامه 211/4299/1382

10- هزینه های فرهنگی، ورزشی و رفاهی کارگران به وزارت کار و امور اجتماعی به ازای هر کارگر حداکثر ده هزار (10000) ریال می باشد.

11- ذخیره مطالباتی که وصول آنها مشکوک است مشروط بر اینکه:

اول- مربوط به فعالیت موسسه است.

ثانیاً، احتمال زیادی وجود دارد که دریافت نشود.

ثالثاً تا زمان وصول مطالبات یا عدم وصول نشدن آن به حساب خاصی در دفاتر مؤسسه واگذار شده است.

آئین نامه های مربوط به این بند به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می رسد.

آیین نامه اجرایی موضوع بند 11 ماده 148 جمهوری اسلامی ایران (211/4300/1381 مورخ 07/07/1381)

هزینه مطالبات مشکوک الوصول

12- ضرر و زیان اشخاص حقیقی یا حقوقی که با رسیدگی به دفاتر آنها و بر اساس مقررات احراز می شود از درآمد سال یا سالهای بعد قابل استهلاک است.

بخشنامه شماره 28345/2401/232 تاریخ: 1385/07/18

13- هزینه های جزئی مربوط به محل موسسه که در صورت اجاره به عهده مستاجر می باشد.

14- هزینه های مربوط به حفظ و نگهداری اماکن موسسه در صورت ملک بودن.

15- هزینه های حمل و نقل.

16- هزینه های حمل و نقل، پذیرایی و ذخیره سازی.

17- هزینه های پرداختی متناسب با کار انجام شده از قبیل پورسانت، دلالی، حق الوکاله، حق الزحمه مشاوره، حق حضور، هزینه ممیزی مالیاتی و خدمات و بازرسی مالی و اداری، هزینه نرم افزار، طراحی و راه اندازی سیستم های مورد نیاز موسسه، سایر هزینه های کارشناسی مرتبط با فعالیت موسسه و حق الزحمه بازرس قانونی.

18- سود، کارمزد و جریمه‌ای که به بانک‌ها، صندوق‌های تعاون، صندوق‌های حمایتی توسعه بخش کشاورزی و همچنین موسسات اعتباری غیربانکی مجاز و شرکت‌های لیزینگ دارای مجوز از بانک مرکزی برای فعالیت موسسه، نهاد.

بخشنامه 200/64/200 مورخ 10/11/2013

بخشنامه 230/93/41 مورخ 04/01/2013

19- قیمت لوازم اداری و لوازمی که معمولاً در عرض یک سال فرسوده می شوند.

20- هزینه های نگهداری و تعمیر ماشین آلات، تجهیزات کار و تعویض قطعات یدکی که تعمیر اساسی محسوب نمی شود.

21- هزینه های اکتشاف معادن که منجر به بهره برداری نشده است.

22-هزینه های مربوط به حق عضویت و حق اشتراک پرداخت شده مربوط به فعالیت موسسه.

23- مطالبات غیرقابل وصول به شرط اثبات آن توسط مؤدی مازاد بر موجودی حساب ذخیره مطالبات مشکوک الوصول.

بخشنامه 200/21012 مورخ 25/10/1391 (پرداخت حساب تعدیل سالانه)

24- زیانهای ناشی از تسعیر ارز بر اساس اصول حسابداری مشترک، مشروط به اتخاذ روش واحد در سالهای مختلف توسط مؤدی.

بخشنامه 200/95/25 (سیاست تبادل ارز 200/93/524 مورخ 1393/06/22)

25-ضایعات تولید متعارف.

26-ذخیره مربوط به هزینه های قابل پرداخت قابل قبول مربوط به سال مورد نظر.

27- هزینه های قابل قبول مربوط به سال های گذشته که در سال مالیاتی مورد نظر پرداخت یا تخصیص یافته است.

28- هزینه خرید کتاب و سایر کالاهای فرهنگی-هنری برای کارکنان و افراد تحت تکفل آنها حداکثر تا سقف پنج درصد (5%) معافیت مالیاتی موضوع ماده (84) این قانون برای هر نفر.

29- رزرو مربوط به خدمات پس از فروش (گارانتی) اشخاص حقوقی.

تعدادی از هزینه های مالیاتی غیرقابل قبول

در صورتی که مدارک هزینه ای که از نظر عنوان و شرایط قابل قبول تلقی می شود به مراجع ذیربط ارائه نشود، هزینه مذکور غیر قابل قبول تلقی می شود. همچنین اگر هزینه ای با وجود گواهی معتبر به فعالیت درآمد مؤدی مرتبط نباشد غیرقابل قبول تلقی می شود.

علاوه بر موارد ذکر شده در بالا، موارد دیگری نیز وجود دارد که طبق قانون جزء هزینه های مالیاتی غیرقابل قبول است که عبارتند از:

• پاداش اعضای هیئت مدیره
• کاهش ارزش دارایی ها (سرمایه گذاری و موجودی)
• هزینه های مربوط به اموالی که به واحد رسیدگی تعلق ندارد.
• پیامدها و مالیات بر ارزش افزوده هزینه های مربوط به درآمدهای غیر معاف.

نکته مهم: موضوع درآمدهای پنهان و هزینه های غیر واقعی قابل قبول نیست

بخشنامه 17940 مورخ 10/12/1384

هزینه های غیر واقعی موضوع قسمت اخیر تبصره ماده 192 اصلاحی قانون مالیات های مستقیم هزینه هایی است که در دفاتر قانونی ثبت می شود و ممکن است مستند به اسناد باشد. اما ماموران مالیاتی پس از بررسی های لازم یا دسترسی به مدارک و مدارک موثق، باید جعلی بودن یا محقق نشدن هزینه های مذکور و یا غیر واقعی بودن و مجازی بودن مدارک مربوط به آن را تایید کنند.

در این صورت این گونه هزینه‌ها که طبیعتاً فاقد شرایط مقرر در مواد 147 و 148 قانون فوق‌الذکر می‌باشند، در حساب مالیاتی مؤدی غیرقابل قبول تلقی و مشمول جریمه خواهند شد.

جمعبندی

در این مقاله شرایط هزینه های قابل قبول مالیاتی و انواع هزینه های مالیاتی اعم از هزینه های قابل قبول و هزینه های غیرقابل قبول را توضیح داده ایم. اهمیت بخشنامه ها و مقررات مربوط به هر بند مربوط به بندهای ماده 148 که مستلزم مطالعه دقیق برای درک توضیحات و کاربرد هر بند است، برای هر مدیر مالی ضروری است.