هدف از معافیت های مالیاتی چیست؟

مالیات اصطلاحی است که بسیاری از اشخاص حقیقی و حقوقی با آن سروکار دارند. اما در موارد خاص و طبق قانون، مالیات معاف است. معافیت مالیاتی شامل چه مواردی می شود؟ دولت ها معمولاً به دلایلی این قوانین را تصویب می کنند. این معافیت ها باعث توزیع عادلانه درآمد بین اقشار مختلف جامعه می شود. در این مقاله قصد داریم به بررسی معافیت های مالیاتی بپردازیم. با ما بمانید.

منظور از معافیت مالیاتی چیست؟

در همه کشورها، مالیات از سرمایه و درآمد مردم برای مدیریت امور دولتی اخذ می شود. پرداخت مالیات از هر نوع ضروری است. با این حال، استثناهایی وجود دارد. معافیت از پرداخت مالیات یکی از این موارد استثنایی است که به عنوان انصراف قانونی و موقت از پرداخت مالیات تعریف می شود. در واقع این نوع معافیت ها بخشی از سیاست های دولت برای حمایت از مردم است.

گاهی اوقات سیاست های معافیت مالیاتی برای تشویق مردم به سرمایه گذاری در نظر گرفته می شود. به عنوان مثال شرکت های دانش بنیان در ایران از مالیات معاف هستند. در کشورهای توسعه یافته معمولاً این نوع سیاست ها برای شرکت های نوپا در نظر گرفته می شود.

به طور کلی معافیت های مالیاتی امتیازاتی هستند که طبق قانون شامل برخی از اشخاص حقیقی یا حقوقی می شود. البته سیاست های معافیت مالیاتی باید با دقت زیادی انجام شود. زیرا مالیات یکی از منابع اصلی درآمد دولت است و به دلیل اجرای نادرست سیاست های معافیت مالیاتی با کسری بودجه مواجه می شوند.

هدف از معافیت مالیاتی چیست؟

این معافیت ها نوعی طرح حمایتی و تشویقی دولت برای مردم محسوب می شود. گاهی اوقات دولت ها قصد دارند با استفاده از طرح های معافیت، جریان نقدینگی جامعه را به سمت پروژه های عام المنفعه و کم بازده سوق دهند.

از سوی دیگر، معافیت های مالیاتی مردم را تشویق به سرمایه گذاری بیشتر می کند. این اهداف استراتژیک باعث پیشبرد برنامه های اقتصادی دولت می شود.

بررسی مشاغلی که مشمول معافیت‌های مالیاتی هستند

به طور کلی در قانون 14 موضوع برای معافیت مالیاتی در نظر گرفته شده است. البته معافیت هر یک از این گروه ها شرایط خاص خود را دارد که در ادامه به بررسی برخی از آن ها می پردازیم.

1. کشاورزی، عشایری و روستایی

کلیه شرکت‌های تعاونی فعال در این بخش‌ها مشمول معافیت‌های مالیاتی می‌شوند. بر اساس ماده 133 قانون مالیات های مستقیم، کلیه درآمدهای صندوق حمایت از توسعه در بخش های کشاورزی، صیادان، کارمندان، عشایر، دانش آموزان و … از پرداخت مالیات معاف است.

2. فعالیت های بخش تولید و معدن

ماده 132 قانون مالیات های مستقیم به این موضوع اشاره کرده است. به این ترتیب درآمد حاصل از فعالیت های تولیدی و معدنی اشخاص حقوقی غیردولتی به مدت 5 سال و در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت 10 سال از پرداخت مالیات معاف است. این قانون شامل درآمد خدمات هتل ها، بیمارستان ها و مراکز اقامتی-گردشگری نیز می شود. بدیهی است کلیه مودیان باید اظهارنامه خود را به سازمان امور مالیاتی ارائه کنند. این سازمان پس از بررسی های لازم معافیت مالیاتی را اجرا خواهد کرد. بر اساس تبصره های این ماده کلیه درآمدهای ابزاری تسهیلات جهانگردی و ایرانوردی تا سقف 50 درصد از مالیات معاف است.

3. فعالیت آموزشی، ورزشی و آموزشی

بخش‌های آموزشی و فرهنگی از جمله بخش‌هایی هستند که مشمول سیاست‌های معافیت مالیاتی هستند. بر اساس ماده 134 قانون مالیات های مستقیم، کلیه درآمدهای حاصل از آموزش و پرورش مدارس غیرانتفاعی و آموزشگاه های فنی و حرفه ای آزاد دارای مجوز از سازمان فنی و حرفه ای کشور، مراکز آموزش عالی، موسسات ورزشی دارای مجوز، دانشگاه ها، موسسات معلولان و غیره مشمول معافیت مالیاتی هستند. .

4. هزینه های پزشکی

بر اساس ماده 137 قانون مالیات های مستقیم، هزینه های درمانی مودیان برای درمان خود یا اعضای درجه یک از درآمد مشمول مالیات مؤدی کسر می شود. البته مشروط بر اینکه مراکز درمانی دریافت کننده هزینه در داخل ایران بوده و دریافت وجه را تایید کنند. این مبلغ پس از تایید وزارت بهداشت به سازمان امور مالیاتی گزارش می شود.

5. بیمه عمر

بر اساس ماده 136 قانون مالیات های مستقیم، کلیه وجوه پرداختی برای انواع بیمه های عمر مشمول معافیت مالیاتی می باشد.

6. بخش صادرات کشور

همانطور که می دانید صادرات یکی از مهمترین بخش های اقتصاد کشور است. به همین دلیل سازمان امور مالیاتی نگاه ویژه ای به این بخش دارد. بر اساس ماده 141 قانون مالیات های مستقیم، کلیه درآمدهای حاصل از صادرات خدمات و کالاهای غیرنفتی و محصولات کشاورزی مشمول معافیت مالیاتی می باشد. همچنین 20 درصد درآمد حاصل از صادرات مواد اولیه از پرداخت مالیات معاف است.

7. سرمایه در گردش شرکت های تولیدی

بر اساس ماده 138 قانون مالیات های مستقیم، سرمایه گذاری در تامین مالی پروژه ها یا طرح ها در قالب عقود مشارکتی از پرداخت مالیات معاف است. البته این سرمایه نباید تا دو سال پس از اعمال معافیت مالیاتی توسط فرد از شرکت تولیدی برداشت شود.

8. تولید فرش و صنایع دستی

دولت همچنین برای حمایت از بخش‌های سنتی مرتبط با گمرک ایران معافیت‌های مالیاتی در نظر گرفته است. به این ترتیب و بر اساس ماده 142 قانون مالیات های مستقیم، کلیه درآمدهای کارگاه های فرش دستباف و صنایع دستی و اتحادیه های مربوطه از پرداخت مالیات معاف است.

9. سازمان بورس اوراق بهادار

یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی در هر کشور، بازار سهام است. در کشور ما نیز به دلیل اهمیت و تاثیرگذاری بورس در اقتصاد، معافیت های مالیاتی خاصی برای آن در نظر گرفته شده است. طبق ماده 143 قانون مالیات های مستقیم، 10 درصد مالیات بر درآمد حاصل از فروش کالاهای پذیرفته شده در بورس و 10 درصد مالیات بر درآمد شرکت هایی که سهام آنها در بورس پذیرفته می شود از پرداخت مالیات معاف است. /p>

10. فعالیت اقتصادی مناطق آزاد تجاری- صنعتی

بر اساس قانون مالیات های مستقیم، کلیه درآمدهای حاصل از فعالیت های اقتصادی اشخاص حقیقی و حقوقی تا 15 سال از پرداخت مالیات معاف می باشد. این درآمدها پس از 15 سال دوباره مشمول مالیات خواهند شد.

11. حقوق افرادی که در مناطق کمتر توسعه یافته کار می کنند

بر اساس قانون، درآمد کارکنان مشمول مالیات بر درآمد است. این در حالی است که 50 درصد از درآمد کارگرانی که در مناطق کمتر برخوردار زندگی می کنند مشمول معافیت مالیاتی است. این موضوع که در قانون مالیات های مستقیم آمده است شامل کلیه اشخاص حقیقی ایرانی و غیر ایرانی می شود.

12. سایر فعالیت ها

ماده 145 قانون مالیات های مستقیم موارد مهم دیگری را که مشمول معافیت مالیاتی می باشند ذکر کرده است. این اقلام بیشتر شامل سود دریافتی است که به شرح زیر است:

• سودهای متعلق به اوراق مشارکت
• سود مربوط به پس‌انداز کارکنان و کارگران در بانک‌های ایران
• سود حساب های پس انداز و انواع سپرده ها در بانک های ایران
• سود و پاداش متعلق به اسناد خزانه و اوراق قرضه دولتی

بررسی وضعیت معافیت مالیاتی در ایران

همانطور که اشاره کردیم بخشی از درآمد دولت مربوط به مالیات های مختلف است. با توجه به تنوع مفاهیم معافیت های مالیاتی، سوء استفاده های زیادی در این بخش اتفاق می افتد. مثلا معافیت مالیاتی هنرمندان یا سود سپرده بانکی. همچنین معافیت مالیاتی واحد انتشارات کتاب های درسی ناشران کنکور که جای بحث زیادی دارد.

به طور کلی نزدیک به 40 درصد اقتصاد کشور ما از پرداخت مالیات معاف است! به این درصد قابل توجه باید فرار مالیاتی را نیز اضافه کرد. گاهی معافیت های مالیاتی راه را برای فرار مالیاتی هموار کرده است. به همین دلیل بحث تدوین قوانین جزئی تر در این زمینه بسیار جدی و مهم است.

موضوع دیگر در این زمینه عدم سازماندهی حساب های بانکی است. علیرغم وجود تکالیف قانونی در این زمینه، این تمهید انجام نشده و فرارهای مالیاتی زیادی در این زمینه رخ می دهد. مثلاً مؤدی می تواند درآمد میلیاردی خود را به حساب یک فرزند واریز کند. به این ترتیب از پرداخت مالیات معاف می شود! همه این موارد در کنار هم ضرورت اصلاح اساسی قوانین معافیت مالیاتی را نشان می دهد.

بررسی معافیت های مالیاتی در کشورهای توسعه یافته

اکثر کشورهای پیشرفته دنیا قوانین سختگیرانه ای برای اخذ مالیات و اجرای معافیت های مالیاتی دارند. آلمان یکی از کشورهایی است که درآمد زیادی از طریق مالیات دارد. همه افرادی که در این کشور کار می کنند باید

در کانادا، افرادی که کل درآمدشان در پایان سال کمتر از مقدار معینی باشد، از مالیات معاف هستند. به عنوان مثال افرادی که درآمدشان کمتر از 12 هزار دلار در سال است مشمول معافیت مالیاتی می شوند. همچنین مواردی مانند ارث و هدایا، برنده شدن در قرعه کشی، بورسیه تحصیلی و غیره مشمول معافیت مالیاتی هستند.

جمعبندی

معافیت مالیاتی موضوعی است که در اکثر کشورها مطرح می شود. این معافیت ها در واقع نوعی طرح حمایتی دولت از مردم است. به عنوان مثال، برخی از کشورها از معافیت های مالیاتی در بخش حقوق استفاده می کنند. با استفاده از این معافیت ها از کارگران کم درآمد حمایت می کنند. از سوی دیگر، برخی از سیاست های معافیت مالیاتی با هدف تشویق سرمایه گذاری انجام می شود. به عنوان مثال اجرای این سیاست برای کسب و کارهای نوپا یا دانش بنیان انگیزه بیشتری برای سرمایه گذاری در این بخش ها ایجاد می کند.