نرخ مالیات بر ارزش افزوده در سال 1402 چقدر است؟

نرخ‌های مالیات بر ارزش افزوده در سال 1402 متغیر است. اما به طور کلی اکثر کالاها و خدمات مشمول مالیات بر ارزش افزوده با نرخ 9 درصد هستند. این نرخ ممکن است برای برخی موارد کمتر و برای برخی دیگر بیشتر باشد که بعداً بررسی خواهم کرد.

نرخ مالیات بر ارزش افزوده برای کالاهای اساسی

طبق نامه معاون اقتصادی رئیس جمهور، کالاهای اساسی شامل 1 درصد مالیات بر ارزش افزوده می شود. در این مقاله آمده است: نرخ مالیات بر ارزش افزوده بر واردات حبوبات شامل گندم، برنج، دانه‌های روغنی، روغن خام انواع مختلف، عدس، نخود، لوبیا و بادام زمینی از تاریخ لازم‌الاجرا شدن قانون مالیات بر ارزش افزوده تا پایان سال 1401. ” شکر، شکر، گوشت مرغ، گوشت قرمز و چای و شکر و شکر فرآورده های خانگی با نرخ مالیات بر ارزش افزوده معادل یک (1) درصد محاسبه می شود. لازم به ذکر است که برای واردات واکسن و داروهای کمیاب، ارزش اضافی معادل سه درصد (3%) می باشد.

نرخ مالیات بر ارزش افزوده برخی اقلام

برخی اقلام دارای نرخ مالیات بر ارزش افزوده بالاتری نسبت به بقیه هستند. زیرا چنین محصولاتی برای سلامتی مضر هستند. به عنوان مثال: بر اساس بند “ه” تبصره 17 قانون بودجه سال 1402 مالیات های جدید سیگار و دخانیات به شرح زیر است:

| پنجاه گرم قلیان داخلی دویست هزار (200000) ریال مالیات اضافی و هشت هزار (8000) ریال برای هر نخ سیگار وارداتی و سیصد و پنجاه هزار (350000) ریال برای هر بسته پنجاه گرمی تنباکو قلیان وارداتی. با اولویت احداث و تجهیز مراکز ناباروری و زایشگاه‌های عمومی، ورزش‌های همگانی و ورزش بانوان در راستای این قانون، به نسبت مساوی برای منطقه هزینه می‌شود.لازم به ذکر است بر اساس قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده، طلا و جواهرات مشمول مالیات می شوند. البته طلا مشمول مالیات بر ارزش افزوده دستمزد یا سود است و خود طلا از پرداخت مالیات معاف است. طلافروشان با مراجعه به سامانه مالیات بر ارزش افزوده (www.evat.ir) مالیات خود را پرداخت کنند. در صورت پرداخت، مودیان طلا و جواهرات موظف به پرداخت 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده هستند.

مالیات بر ارزش افزوده چگونه محاسبه می شود؟

نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده خود توضیحی است. بدین ترتیب مؤدی مبلغ مالیات را در اظهارنامه ذکر می کند و آن را در موعد مقرر پرداخت می کند. لازم به ذکر است که مهلت تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده در سامانه ایوت 15 روز پس از پایان هر فصل می باشد.

همانطور که در ابتدای مقاله اشاره کردم، ارزش افزوده فرآیندی است که مرحله به مرحله به کالاها یا خدمات اضافه می شود. در این مرحله، اولین پرداخت کننده مالیات بر ارزش افزوده تولیدکننده است. سپس تامین کننده و در نهایت مصرف کننده یا خریدار نهایی مالیات را پرداخت می کنند. در اینجا عرضه کننده باید تفاوت بین مالیات پرداختی به دولت و مالیات دریافتی از مصرف کننده را بپردازد. مثال زیر را در نظر بگیرید:

تولیدکنندگان: یک رستوران مواد اولیه را با هزینه 3 میلیون ریال خریداری می‌کند تا غذا برای مشتریان آماده کند (خواه آن چیزها در مواد تشکیل دهنده غذا باشد یا خیر). در اینجا صاحبان رستوران باید 270000 ریال مالیات بپردازند. مجموع کل در این مورد 3,270,000 است.

تامین کنندگان:در حال حاضر، صاحبان رستوران، غذاهای آماده شده را به قیمت 5 میلیون ریال با ارزش اضافی 5,450,000 ریال به کترینگ ها می فروشند.

مصرف کننده:در نهایت توزیع کننده یا تهیه کننده غذا، غذا را با مبلغ 10 میلیون ریال به اضافه ارزش اضافی 10,900,000 ریال به مصرف کننده نهایی می فروشد. در اینجا تولیدکنندگان باید 450000 ریال مالیات بپردازند.

اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده چیست؟

در حال حاضر مالیات بر ارزش افزوده بر روی مودیان به عنوان خود اظهاری محاسبه و ارزیابی می شود. به نحوی که ذینفع موظف است مالیات بر ارزش افزوده خود را از طریق اظهارنامه مالیاتی مشخص و مبلغ مربوطه را به سازمان امور مالیاتی پرداخت نماید. در مرحله اول، سازمان پرونده مالیاتی به اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده مؤدی اتکا می کند و به آن رسیدگی نمی کند.

همچنین اطلاعات ثبت شده در سال 1402 از طریق سامانه ارزش افزوده الکترونیکی نسبت به گذشته که این ثبت نام با پرکردن فرم های کاغذی انجام می شد امکان پذیر است.

اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده 1402 چگونه ثبت می شود؟

قبل از ثبت و تکمیل اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده، باید به عنوان مؤدی مالیاتی در وب سایت سازمان امور مالیاتی کشور ثبت نام کنید. سپس می توانید اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده خود را ثبت و ارسال کنید. در ادامه مراحل ثبت و تکمیل این اظهارنامه را شرح خواهیم داد.

ورود به سیستم مالیات بر ارزش افزوده

در این مرحله مؤدی باید به سامانه عملیات الکترونیکی مالیات بر ارزش افزوده به آدرس evat.ir وارد شود. اگر قبلاً در این سامانه ثبت نام کرده باشند، مودیان می توانند با وارد کردن نام کاربری، رمز عبور و کد امنیتی به حساب کاربری خود دسترسی پیدا کنند. در غیر این صورت باید وارد بخش ثبت نام برای تکمیل مراحل شوید.

تعیین نوع اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده

پس از ورود به سیستم مالیات بر ارزش افزوده، صفحه زیر را مشاهده خواهید کرد. اطلاعات و مشخصات مالیات دهندگان در این صفحه در سمت چپ و بالای صفحه مشخص شده است. در سمت راست صفحه می توانید نوع اطلاعیه را مشخص کنید. اگر اظهارنامه مربوط به سوخت، تنباکو یا آلاینده ها و غیره باشد، هر کدام را بر اساس نوع انتخاب می کنید. و در غیر این صورت، اعلامیه عمومی را انتخاب می کنید.

تکمیل و ارسال فرم اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده

“تسلیم اظهارنامه عمومی“، فرم “اطلاعات کلیدی مالیات دهندگان” باز می شود. در این فرم باید سال عملکرد، شماره دوره و مبلغ سرمایه ثبت شده را وارد کنید. اطلاعات ثبتی از قبیل آدرس شرکت، کد پستی و کد اقتصادی در اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده قابل مشاهده است. در این قسمت باید ردیف های مربوط به جدول فروش و صادرات کالا و خدمات را تکمیل و فرم را ارسال نمایید.

آخرین تاریخ ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده برای

مهلت ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده سال 1402

همانطور که در ابتدای مقاله بحث کردیم، مهلت ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده 15 روز پس از پایان فصل است. با این حال، قانون مالیاتی جدید به مودیان مالیاتی این امکان را می دهد که قبل از شروع مهلت ارسال اظهارنامه برای دوره بعدی، اظهارنامه را ویرایش و تصحیح کنند.

جریمه عدم ارائه اظهارنامه ارزش افزوده چقدر خواهد بود؟

بر اساس اعلام سازمان امور مالیاتی کشور، در صورت عدم ارسال اظهارنامه ارزش افزوده از سوی مؤدی به سازمان امور مالیاتی کشور، 50 درصد مالیات متعلق در آن فصل باید به مالیات پرداخت شود. دفتر جریمه ها مؤدی موظف است علاوه بر تسلیم اظهارنامه، دفاتر و مدارک مورد نیاز را جهت بررسی در اختیار اداره امور مالیاتی کشور قرار دهد. در غیر این صورت جریمه ای معادل 25 درصد مالیات بر ارزش افزوده اعمال می شود.