اصطلاحات رایج در بازار مشتقات

بازار مشتقات دنیایی برای خودش است. این بازار آنقدر بزرگ و متفاوت از بازارهای دیگر است که زبان خاص خود را دارد. اگر با زبان این بازار و مفاهیم مربوط به ابزارهای مشتقه آشنایی ندارید، ممکن است در ابتدا اطلاعاتی را که در مورد آن به شما می دهند متوجه نشوید. پس قبل از ورود به این بازار باید با زبان و اصطلاحات خاص آن آشنا شوید. در این مقاله به برخی از اصطلاحات اساسی مورد استفاده در بازار مشتقات می پردازیم. البته فهرست اصطلاحات این مقاله کامل نیست. اما این اصطلاحات بیشتر در بازار مشتقات استفاده می شود.

موقعیت خرید یا لانگ پوزیشن

وقتی با اوراق قرضه و سهام سر و کار داریم، یا خریدار هستیم یا فروشنده. اما شرایط بازار مشتقه برای این دو موقعیت کاملاً متفاوت است. اگر در حین معامله خریدار یک قرارداد مشتقه هستید، طرف طولانی قرارداد هستید. در چنین شرایطی در بازار گفته می شود که معامله گر وارد موقعیت خرید شده است.

به عنوان مثال، اگر در قرارداد مشتقه با مبادله 1000 دلار با 900 یورو موافقت کنید، وارد موقعیت دلاری طولانی شده اید (یعنی در حال خرید دلار هستید). یک معامله گر معمولا زمانی وارد یک موقعیت خرید می شود که امیدوار است قیمت دارایی مورد نظر از نقطه خاصی شروع به رشد کند.

سمت فروشنده یا پوزیشن شورت

کوتاه نقطه مقابل Long است. به عبارت ساده تر، موقعیت کوتاه به این معنی است که شما فروشنده یک قرارداد مشتقه هستید. در بازار مشتقه، معامله‌گر زمانی وارد موقعیت کوتاه می‌شود که معتقد باشد قیمت از یک مقدار مشخص کاهش می‌یابد و دارایی مورد نظر او وارد بازار نزولی می‌شود.

مثال بالا را مجدداً در نظر بگیرید، اگر قرارداد مبادله 1000 دلار با 900 یورو بین خریدار و فروشنده امضا شده باشد، به این معنی است که خریدار وارد موقعیت دلار لانگ و پوزیشن یورو کوتاه شده است (یعنی دلار را می‌خرد و یورو را می‌فروشد). . به همین ترتیب، اگر موافقت کنید که 100 بوشل گندم را در تاریخ خاصی به شخصی تحویل دهید، در موقعیت کوتاه گندم قرار گرفته اید. (شما گندم می فروشید).

قرارداد لحظه ای (نقدی)

قرارداد لحظه ای قراردادی برای تحویل فوری یک دارایی است. از آنجایی که طبق تعریف، اوراق مشتقه برای تاریخ خاصی در آینده بسته می شود، قراردادهای نقدی بخشی از بازار مشتقه نیستند. با این حال، این قراردادها مبنای قیمت گذاری قراردادهای آتی، معاملات آتی و اختیار فروش را تشکیل می دهند. اگر یک دارایی مالی معین در بازار نقدی به مبلغ x فروخته شود و پیش بینی آتی مبلغ آن در آینده مشخص باشد، می توان قیمت مشتقه را از آن استخراج کرد.

انقضاء

قراردادهای مشتقه در بازار اوراق مشتقه از نظر زمانی محدود است. یعنی تاریخ انقضا دارند. این قراردادها فقط تا تاریخ انقضا معتبر هستند و بعد از آن هیچ ارزشی ندارند. تاریخ انقضا معمولاً برای اشاره به قراردادهای اختیار معامله استفاده می شود.

در مورد قراردادهای آتی، سوآپ یا آتی، به جای تاریخ انقضا، از عبارت تاریخ تسویه استفاده می کنیم.

با این حال، معنای هر دو یکی است. تاریخ انقضا و تسویه حساب صرفاً تاریخ پایان قرارداد است.

بازارساز

بازارساز کسی است که قیمت خرید و فروش دارایی را تعیین می کند. در بازارهای مشتقه، بازارساز قیمت مشتقه را تعیین می کند. هدف بازارساز تامین نقدینگی بازار است. فرض کنید می خواهید مشتقات خود را بفروشید. برای فروش مشتقات خود، باید خریدار پیدا کنید. بازارساز هم خریدار است و هم فروشنده. بنابراین، اگر می خواهید مشتقات خود را بفروشید، باید به بازارساز مراجعه کنید، اگر می خواهید مشتقه بخرید، به همین ترتیب. البته، بازارساز هرگز قراردادی را برای مدت طولانی نگه نمی‌دارد. معمولاً اگر در موقعیت طولانی قرارداد شما باشد، بلافاصله شخصی را پیدا می کند که به او مشتقه بفروشد و وارد یک موقعیت فروش می شود. با این کار، تراکنش خارج می شود و شما و شخص ثالث در موقعیت های خرید و فروش معامله باقی می مانند. این امر نقدینگی بازار را افزایش می دهد زیرا بازارساز همیشه در دسترس است تا طرف دیگر معامله شما (هم خرید و هم فروش) باشد.

اسپرد خرید-فروش (Bid-ask spread)

بازارسازان در بازار مشتقات همیشه دو مجموعه قیمت را در اختیار شما قرار می دهند. یکی از این مجموعه ها قیمت پیشنهادی نام دارد و مجموعه دوم قیمت پیشنهادی است. تفاوت بین این دو به عنوان اسپرد پیشنهاد و تقاضا شناخته می شود. قیمت پیشنهادی معمولاً بالاترین قیمتی است که پیشنهاد دهنده با پرداخت آن موافقت می کند. این قیمت فروش شماست از طرف دیگر، قیمت درخواست حداقل قیمتی است که بازارساز هنگام معامله با شما انتظار دارد. از آنجایی که شما باید این پول را به فروشنده بپردازید، می تواند به عنوان قیمت خرید شما در نظر گرفته شود.

با این حال، همیشه تفاوت جزئی بین قیمت پیشنهادی و قیمت پیشنهادی وجود دارد. ممکن است این روند را به عنوان یک فرصت آربیتراژ برای بازارسازها در نظر بگیرید، زیرا آنها می توانند سودی بدون ریسک داشته باشند. اما اشتباه می کنید و این فرصت خالی از خطر نیست. بازارساز باید برای معامله با شخص ثالث و خروج از معامله با شما، مشتقات را برای چند دقیقه نگه دارد. و از آنجایی که نوسانات بازار سهام بسیار زیاد است، قیمت ها می توانند تنها در چند دقیقه تغییر کنند. بنابراین اسپرد خرید و فروش غرامتی است که در ازای متحمل شدن ریسک ورود به معامله به بازارساز پرداخت می شود.

تاریخچه ابزارهای مشتق

شما که در حال یادگیری ابزارهای مشتق و آشنایی با اصطلاحات و مفاهیم آن هستید، ممکن است فکر کنید که این یک بازار نسبتاً نوظهور و جدید است، اما برخلاف تصور شما، سابقه طولانی دارد. البته در گذشته بازار مشتقه چندان پیچیده نبود، اما مردم از ابزارهایی برای کاهش ریسک خود استفاده می کردند.

شما می توانید با مراجعه به سایت استاد حساب از آموزش ها و دوره های متعدد این مجموعه مانند اکسل،هلو و … بهره مند شوید.