ارزش فعلی خالص NPV چیست؟ | از تعریف تا محاسبه

افرادی که با سرمایه گذاری و امور مالی سر و کار دارند باید با مفاهیم کلیدی مختلفی از جمله ارزش فعلی خالص آشنا باشند و تفاوت بین اصطلاحات مختلف را درک کنند. در این مقاله سعی داریم شما را با تعریف ارزش فعلی خالص و تفاوت آن با دوره بازگشت سرمایه و نرخ بازده داخلی آشنا کنیم.

ارزش فعلی خالص چیست؟

ارزش فعلی خالص (NPV) تفاوت بین هزینه های راه اندازی سرمایه گذاری است. و تمام جریان های درآمد حاصل از سرمایه گذاری در یک دوره زمانی مشخص پرداخت می شود. در واقع برای سرمایه گذاران مهم است که بدانند چقدر سود کرده اند. در این مورد، ارزش فعلی خالص در بودجه ریزی و برنامه ریزی سرمایه گذاری مهم است تا به راحتی بتوانند سودآوری فرآیند یا پروژه سرمایه گذاری را تجزیه و تحلیل کنند.

فرمول ارزش فعلی خالص چیست؟

پس از آشنایی با تعریف ارزش فعلی خالص، برای محاسبه این شاخص به فرمول خاصی نیاز دارید که هر یک از اجزای آن نقش مهمی در تعیین میزان سود خالص فعلی دارد.

در این فرمول موارد زیر مهم هستند:

• (NPV): ارزش فعلی خالص
• (n): طول دوره سرمایه گذاری
• (Rt): مجموع دریافت‌ها یا پرداخت‌های مالی در دوره (t)
• (t): سال یا دوره محاسبه
• (i): نرخ تنزیل، تورم یا سود مورد انتظار

برای محاسبه ارزش فعلی خالص با فرمول فوق، ابتدا ارزش فعلی خالص سال اول را بدست آورید. پس از آن، خالص ارزش فعلی سال دوم را محاسبه کنید، سال های بعدی را به همین ترتیب تعیین کنید و در نهایت آنها را با هم جمع کنید.

تنظیم سلول در اکسل برای ارزش فعلی خالص هر سال کافی است. سپس مقادیر آنها را با فرمول (SUM) اضافه کنید.

چه اطلاعاتی از شاخص NVP به دست می آید؟

دانستن تعریف ارزش فعلی خالص و شاخص آن به سرمایه گذار کمک می کند تا اطلاعات بیشتری در مورد ارزش فعلی خالص (NVP)، نرخ بازده داخلی (IRR) و دوره بازپرداخت کسب کند. توضیح بیشتری ارائه خواهیم کرد.

در توضیح دقیق تر باید بگوییم که شاخص ارزش فعلی خالص توسط سرمایه گذاران برای اندازه گیری ارزش پول در یک زمان خاص استفاده می شود. به این ترتیب می تواند نرخ بازده پروژه های مختلف را تعیین کند یا نرخ بازده مورد انتظار را مقایسه کند.

اگر (NVP) مثبت باشد، سود مقدار محاسبه شده بیشتر از مقدار مورد انتظار است. اما مقدار منفی (NVP) نشان می دهد که سود محاسبه شده کمتر از مقدار قابل پیش بینی است.

توجه داشته باشید که ارزش زمانی پول بیشتر از پولی است که در آینده خواهید داشت. مثلا الان یک میلیارد تومان بیشتر از یک میلیارد تومان در سال آینده ارزش دارد. به همین دلیل است که از نرخ تنزیل در محاسبه ارزش فعلی خالص استفاده می شود.

مثبت و منفی ارزش فعلی خالص

پیش از این، با دو عبارت ارزش فعلی خالص مثبت و منفی مواجه شدیم که باید کمی واضح تر توضیح داده شود.

اگر خالص ارزش فعلی مثبت باشد، درآمدهای محاسبه شده بیشتر از هزینه های پیش بینی شده است و سرمایه گذاری سودآور خواهد بود. اما اگر این نسبت برعکس باشد، به این معنا که هزینه های پیش بینی شده بیشتر از درآمدهای پروژه باشد، (NVP) منفی خواهد بود.

محدودیت های خالص ارزش فعلی

اگرچه خالص ارزش فعلی بر اساس فرمول خاصی اندازه گیری می شود و عوامل موثری مانند زمان در تعیین مثبت یا منفی بودن آن نقش دارند، اما نمی توان محدودیت های این شاخص را نادیده گرفت. محدودیت‌هایی که از یک عامل مهم ناشی می‌شوند، که مفروضات و برآوردهای سرمایه‌گذاران است.

تفاوت خالص ارزش فعلی با دوره بازپرداخت

باید بدانید که دوره بازگشت سرمایه (PBP) مدت زمانی که پس از آن مجدداً مقدار ورودی سرمایه دریافت می شود. هر چه این مقدار کمتر باشد بهتر است. یعنی در مدت زمان کوتاه تری سود حاصل از سرمایه گذاری بیش از هزینه ها بوده و پس از مدت مذکور فرد توانسته مبلغ سرمایه اولیه را بدست آورد.

اما ارزش فعلی خالص موضوع دیگری را بیان می کند و آن ارزش زمانی پول است. در واقع تفاوت این دو شاخص در مقیاسی است که اندازه گیری می کنند. (NVP) ارزش پول در طول زمان است و (PBP) زمانی است که فرد طول می کشد تا به سرمایه اصلی خود بازگردد.

تفاوت ارزش فعلی خالص با نرخ بازده داخلی

نرخ بازده داخلی درصد سود و زیان یک پروژه را نشان می دهد. ارزش فعلی خالص برای تصمیم گیری سرمایه گذاران ارزش بیشتری نسبت به نرخ بازده داخلی دارد. زیرا با (NVP) می توان ارزش فعلی سرمایه را بررسی کرد. اما نرخ بازده داخلی برای اندازه‌گیری بازده واقعی جریان‌های نقدی در سرمایه‌گذاری به عنوان درصد، برای بررسی تراز سرمایه فعلی در پروژه استفاده می‌شود.

جمعبندی 

در این مقاله توضیح دادیم که ارزش فعلی خالص چیست و از چه فرمولی برای محاسبه آن استفاده می شود. بعد از آن در مورد مثبت یا منفی بودن (NVP) صحبت کردیم. در نهایت، این شاخص را با دوره بازگشت سرمایه و نرخ بازده داخلی مقایسه کردیم.